गृष्म याम छ, इजरायलको तेल अभिभ शहरमा हल्का गर्मी बढेको छ । जुलाइको पहिलो साता, तर उस्तो गर्मी र पसिनाका अनुभवहरू किन भएका छैनन् भने अधिकांश, घर, पसल, कारखाना, शपिंग मल या सवारी र सार्वजनिक यातायातहरू वातानुकुलित छन । पहेंलो टन्टलापुर घाम र गृष्मका छायाँहरू झ्याल बाहिरको दृश्यमा सीमित छन । ती कुनै चित्रकारको सिर्जना जस्ता लाग्छन, जो झ्यालको चौकोसमा कैद भएका होउन । सोच्छु मौसम र यामहरूलाई कस्तरी जितेको प्रविधिले ?
तर कुन हो प्रेमको खास मौसम ? परदेशको विरानो भूमिमा संघर्षरत हर मौसम शिशिरका पतझरजस्ता रुखा देखिने र चिसिएर हिउँ जस्ता भएका एक्ला मनहरूलाई सोध्नु पर्छ। ती आँखाहरूलाई सोध्नुपर्छ जो वर्षौं देशको क्षितिज हेर्दै घर सम्झेर टोलाएका हुन्छन ।
लेख्नेहरू त के वसन्त, के गृष्म या शरद सबै ऋतुहरूलाई प्रेमको मौसम नै लेखिदिन्छन । .. रचिदिन्छन ‘हिउँदको प्रेम गीत‘ या ‘समर लभ‘ ।
नाटक, सिनेमा, साहित्यहरूमा या कला र संगीतहरूमा हरेक मौसमलाई प्रेमसँग जोडिदिन्छन । तर कुन हो प्रेमको खास मौसम ? परदेशको विरानो भूमिमा संघर्षरत हर मौसम शिशिरका पतझरजस्ता रुखा देखिने र चिसिएर हिउँ जस्ता भएका एक्ला मनहरूलाई सोध्नु पर्छ। ती आँखाहरूलाई सोध्नुपर्छ जो वर्षौं देशको क्षितिज हेर्दै घर सम्झेर टोलाएका हुन्छन ।
म अलि हतारमा थिएँ, केही दिनयता मनमा अनौठो व्यग्रताको सिलसिला बढिरहेको थियो । गृष्मकालीन छुटी यानेकि समर भ्याकेसन मनाउन साइप्रस जादै थिएँ । साइप्रस दुतावासले पासपोर्ट कलेक्सनको लागि बुधबारको मिति दिएको थियो तर अनुरोध गरेर म मंगलबार बिहानै गएँ । तेल अभिभको व्यापारिक भवन दिजिंगोफ सेन्टरमा सधैं झैं उस्तै चहलपहल थियो ।
बोकेर तोभ !
अलि अप्ठेरो लवजमा कसैले बोलेको कानैनेर गुञ्जियो । मेरो अगाडि एउटी चाइनिज युवती उभिएकी थिई । हातमा इजरायली भाषा सिक्ने मोटो पुस्तक लिएकी, सेतो टिसर्ट, हाफ पाइन्ट र ब्याक्प्याक भिरेकी पुरै टुरिष्ट हुलियाकी यो युवती निकै रमाइलो पारामा मुस्काइरहेकी थिई ।
तिमीलाई हिब्रु भाषा आउँछ ? उसले अंग्रेजीमा प्रश्न गरी, मैले आउँछ भनेँ । यो केटी बिगत चार महिनादेखि इजरायलमा रहिछ । मध्यपूर्वको इतिहास र पुरातातिक सम्पदाका बारेमा अध्ययन अनुसन्धान गर्ने क्रममा ऊ यहाँ थिई र यसै सिलसिलामा ऊ पनि साइप्रस र ग्रीस भ्रमणको योजनामा थिई ।
ल हामी त सँगै हुने भयौं क्यार ।
‘हामी’ भन्नाले, साइप्रस यात्रामा मसँगै हुनु भएकी अर्की नेपाली साथी । एउटा संयोग थियो हाम्रो यात्रा । युरोप यात्राको कुनै पनि ड्राफ्ट या ट्राभल प्लानमा हामी दुईमात्रैसँगै जाउँला भनेर कोरेका थिएनौं, तर भैदियो त्यस्तै ।
‘आनी ओहेव ओताख’ यति भन्दै ऊ फेरि हाँसी र आँखा झिम्काई ।
छुट्टी बिनाको काम, म हैरान भैसकेको थिएँ । अलिकति रिफ्रेश हुन मलाई कतै न कतै जसरी पनि जानु थियो । अस्ति शुक्रबार साइप्रस भ्रमणका लागि निवेदन दिएर आएपछि मैले सबै साथीहरूलाई मेसेज लेखेको थिएँ – मेरो भ्रमण मंगलबार अर्थात आजको दिन फिक्स हुन्छ, तपाईंहरू पनि आउनुस,सँगै जाउँ । हामीसँग त अरु धेरै नेपाली साथीहरू पनि हुनुहुन्थ्यो, संयोग भनौं या वियोग .. तर जो विभिन्न कारणले छुट्नुभएको थियो ।
यद्यपी म दृढ थिएँ, म एक्लै भएपनि जान्छु । अंग्रेजीमा एउटा भनाई छ – इफ प्लान ‘ए’ डीड नट वर्क, दि अल्फाबेट ह्याज ट्वान्टी फाइव मोर लेट्टर्स ।
————–
मलाई माउन्ट एभरेष्टको बारेमा थाहा छ, बुद्धको जन्मस्थानको बारेमा पढेको छु, पोखरा र अन्नपूर्ण पदयात्राका वर्णनहरू पनि सुनेको छु । मर्नुपहिले पक्कै एकदिन तिम्रो देश नेपाल पनि पुग्नेछु’
उसले मुस्काउदै भनी ।
र यो पनि भन्न भ्याई कि यस्तो अप्ठेरो भाषा र कठोर नियम कानून भएको देश इजरायलमा यति लामो समयसम्म सहजताकासाथ बस्न सकेकोमा तिमीलाई त पुरस्कारै दिनुपर्ने हो । म भए त सक्दिनथेँ, यी हेरत चार महिनामै थाकिसकेँ ।
जिन्दगी सधैँ रहरमात्र हुदैन यहाँ कतिपय सम्झौता पनि हुन्छन भनेर यसलाई कसले सम्झाइदेओस ?
यो चिनियाँ केटी निकै चटपटे स्वभावकी थिई । हेर्दा त्यस्तै लाग्थ्यो, ऊ असाध्य चन्चलता देखाइरहेकी थिई । अघिदेखि यसलाई झेल्दै आइरहेकी नेपाली साथीले भनिन – यो यसरी नै बोलेको बोल्यै, हाँसेको हाँस्यै छे ।
मैले सोधेँ – तिमीलाई हिब्रुमा केके आउँछ त ??
‘आनी ओहेव ओताख’ यति भन्दै ऊ फेरि हाँसी र आँखा झिम्काई । मैले भने – केटालाई “आइ लभ यु ” भन्न ‘ओताख’ भनिदैन ‘ओत्खा’ भनिन्छ । बरु यो शव्द पक्कै तिमीलाई अरु कसैले भनेको हुनुपर्छ, किनकि यो केटीलाई सम्बोधन गरिने वाक्यांश हो ।
यसपटक भने ऊ लजाई र भनी – किताबमा यस्तै लेखेको छ त ।
—–
साइप्रस एम्बासी डिजिंगोफ सेन्टरको चौधौँ तल्लामा थियो । एलिभेटरको ढोकैमा हामीले नेपाली दूतावास इजरायलका सहचारी कमल कोइरालालाई पनि भेटायौँ, उहाँहरू पनि यसै साता साइप्रसको अफिसियल भ्रमणमा हुनुहुदो रहेछ ।
मेरा लागि यो यात्रा एकदमै पृथक र उत्साहजनक थियो । सागरको बीचमा रहेको युरोपियन द्वीप साइप्रस जहाँ प्रेमकी देवी एफ्रोडाइट जन्मिएकी थिइन, त्यो देशको भ्रमण धेरै अर्थहरूमा विशेष र रोचक थियो ।
दूतावासमा आगन्तुकहरूको भीड थियो । मेरो र अर्को नेपाली साथीको पालोपछि मात्र यो चिनियाँको पालो भएकोले ऊ हामीभन्दा पछि नै थिई । अघिल्लो हप्ता नै निवेदन दिइसकेकोले मेरो भिसामात्र कलेक्ट गर्नु थियो भने उनीहरू भर्खर एप्लाई गर्न आएका थिए । कौतुहलताले त्यतिकै ढुकढुकी बढिरहेको थियो । पालो आउने आउने बेला हामी चुपचाप भयौँ ।
यो चिनियाँ केटी हाँस्दै मेरो नजिक आई र भनी – ‘तिमी कति राम्रा र दयालु छौ । हेरन मेरो कतै पुग्नुपर्ने छ निकै ढिलो भइसक्यो, मलाई तिमीहरूको पालो अगाडि जान देऊ न ल ??
अघिदेखि यसको चर्तिकला हेरिरहेकी साथीले के सोचिन कुन्नि, भनिन – देख्नुभयो त यो चाइनिज कति बाठिरहिछे ? पालो मिचेर अगाडि जाने बहाना खोज्दैछे ।
हो बाठिरहिछे । तर मलाई यसको हाँसो र अनुरोध गर्ने तरिका दुवै ‘क्युट’ लागिरहेको थियो । भनिदिएँ – मलाई तिम्रो अनुरोध त मन परेन तर तिम्रो मुस्कान यति क्युट छ कि मैले नाई भन्न पनि सकिनँ ।
अघिदेखि कहिले पालो आउला भनेर पर्खिरहेकी साथी भुइँतिर हेर्दै हासिरहेकी थिइन । …
(समाप्त)
यो लेख साइप्रस भ्रमणमा आधारित छ । साइप्रस भ्रमणका सेरोफेरोमा लेखिएका अरु लेखहरु क्रमश पढ्नुहोस्, सजिलो हुनेछ ।
१ चिनियाँ मुस्कान
२ साँझ समुन्द्र र रंगीन क्षितिज
३ नेपाली स्वाद रोमानी सत्कार
४ मध्ययुगीन गढी र युद्धका डोबहरू
५ प्रेमिकाको लागि जितेको देश
६ संसारकै पुरानो वाइनको कथा
७ हनी पफ
८ आइया नापाको तरंग
९ बाइ बाइ साइप्रस